Het eindresultaat behouden is een van de belangrijkste zaken na een behandeling bij de orthodontist. Helaas gebeurt dit niet vanzelf, jouw tanden zijn je hele leven lang in beweging. Een bekende Orthodontist Professor Birte Melsen zei al eens: ”Other than diamonds, everything has to be maintained; true stability only occurs post mortem.” (JCO-online 2006 volume XL, number 12)
Dit betekent dus ook dat wij actief zorg moeten dragen voor het behouden van het eindresultaat.
Er zijn drie belangrijke zaken die hierin een rol spelen:
- Het behaalde eindresultaat zoals bedacht aan het begin van de behandeling
- De spalk die achter de tanden geplaatst wordt na behandeling
- De nachtbeugel die na behandeling gedragen wordt.
Alleen een goede combinatie van deze drie zaken, zorgt voor een stabiel gebit.
Het behaalde resultaat na behandeling bij een orthodontist
Tanden zijn op het stabielst als ze overal op elkaar zijn afgestemd. Het gebit is zo ontworpen dat de bovenkaak groter is dan de onderkaak en de onderkaak in de facetten van de bovenkaak past. Zoals bij een rits de voorwerpen in elkaar passen, zouden ook de kiezen in elkaar moeten grijpen.
Als de tanden allemaal tegen elkaar zijn afgestemd staan ze stabiel en hebben ze minder de neiging om te ‘bewegen’.
Bij een gebit wat niet goed aansluit kunnen de tanden alle kanten opschuiven, wat uiteraard niet zorgt voor stabiliteit van het gebit. Ook kunnen tanden na een orthodontische behandeling wederom verschuiven als er geen stabiliteit is.
Dat is uiteraard niet de wens, en de reden dat wij streven naar A) een perfect eindresultaat met een stabiele afstemming en B) een goede nabehandeling. Wij kijken naar de afwijkingen van de tanden en het gebit, wat er nodig is om deze afwijking te corrigeren en deze correctie ook op lange termijn stabiel te houden. Vaak horen wij van patiënten dat ze hun overbeet niet zo erg vinden, maar wel hun voortanden gecorrigeerd willen hebben. Een correctie is wel mogelijk, maar het behaalde resultaat is niet stabiel en uiteindelijk gaan de tanden toch weer schuiven. Een goed gebit is meer dan enkel het rechtzetten van een enkele tand.
Bij een overbeet zijn de tanden niet afgestemd en is het gebit niet gestabiliseerd.
Lees meer over de beste redenen voor orthodontie behandeling
Het spalkje achter de tanden
Het resultaat staat dus op 1, maar daarna komt de spalk. Een spalk is een klein stuk draad wat na de behandeling achter de tanden geplakt wordt om deze te stabiliseren. Bij een goed eindresultaat wordt deze draad in de boven- en in de onderkaak achter de voortanden geplaatst. Deze blijft voor altijd zitten en moet dus gerepareerd worden als hij los zit of kapot gaat.
Als het behaalde resultaat een compromis is, is het vaak niet mogelijk een spalk te plaatsen.
De nachtbeugel
Een nachtbeugel is stap drie, die ervoor zorgt dat het eindresultaat stabiel blijft.
Verschillende soorten nachtbeugels
Meestal is een nachtbeugel een transparante hoes die over de tanden wordt geplaatst. De boven– en onderkaak krijgen een separate hoes. Soms is er een andere nachtbeugel nodig, die dan bijvoorbeeld als blok in de mond zit, om een terugval van een overbeet te vermijden.
Afhankelijk van de patiënt slijten deze nachtbeugels snel of minder snel. Patiënten die veel knarsen of klemmen met hun tanden, krijgen sneller slijtage van de nachtbeugel. Daarom geven wij bij de losse transparante hoesjes altijd een set van 2 nachtbeugels mee. Op wens maken wij ook meer nachtbeugels op eigen kosten.
Hoe lang moet je nachtbeugel dragen?
Ons advies is om het eerst jaar de nachtbeugel elke nacht te dragen, vanaf het 2e jaar wordt de draagtijd stap voor stap gereduceerd. Op lange termijn adviseren wij uiteindelijk de nachtbeugels regelmatig nog 1 nacht per maand te dragen om het resultaat stabiel te houden.
Hoe maak je een nachtbeugel schoon?
De nachtbeugel kun je met een tandenborstel en water schoonmaken. Gebruik geen zware reinigingsmiddelen, zoals de reinigingstabletten voor kunstgebitten. Deze zijn te agressief en kunnen de nachtbeugel zacht en sneller breekbaar maken.
Wat te doen als je spalkje los zit?
Als het spalkje los komt te zitten of kapot gaat, dien je dit zo snel mogelijk te repareren. Wij adviseren onze patiënten altijd om direct contact op te nemen om een afspraak in te plannen. Ga niet zelf aan de spalk zitten, maar bedek de loszittende delen met de nachtbeugel of wax tot de afspraak bij ons in de praktijk.
Wat als je de nachtbeugel verliest?
Bij verlies van de nachtbeugel is het belangrijk direct contact met de praktijk op te nemen, zodat er een nieuwe set gemaakt kan worden. De nachtbeugel blijft essentieel voor het stabiliseren van het eindresultaat.
De nabehandeling, na het dragen van een beugel, is dus net zo belangrijk als de beugel zelf. Om ervoor te zorgen dat je de rest van je leven kan genieten van een gezonde stand van je gebit, dient het behaalde eindresultaat ondersteund te worden door een spalk en een nachtbeugel.